آمار ۱۰۰ هزار نفری فارغ‌التحصیلان دکتری در کشور/ضرورت کنترل توسعه کمی دانشگاه‌ها

به گزارش ایسنا، دکتر مجتبی شریعتی نیاسر در اجلاس سراسری کارگروه‌های تخصصی و برنامه ریزی وزارت علوم که امروز در دانشگاه تربیت مدرس در حال برگزاری است، گزارشی از وضعیت فعلی دانشگاه‌ها در عرصه‌های مختلف آموزشی ارائه داد و افزود: وضعیت دانشگاه‌های کشور از سال ۵۷ تا ۹۲ به این شکل است. تعداد دانشجو از ۱۷۵ هزار نفر با افزایش ۲۷ برابری به ۴ میلیون و ۸۰۰ هزار دانشجو در کشور افزایش یافته است. و همچنین تعداد اعضای هیأت علمی طی این سال‌ها از سه هزار نفر به بیش از ۸۰ هزار هیأت علمی رسیده و تعداد مؤسسات آموزش عالی در این مدت نیز از ۲۴۰ مرکز به ۲ هزار و ۸۵۰ مرکز ارتقا یافته است.

وی در ادامه تصریح کرد: اگر بخواهیم گزارشی در خصوص تاریخچه تأسیس دانشگاه‌های کشور پس از دهه شصت داشته باشیم می‌توانیم بگوییم که دانشگاه آزاد در سال ۶۱، دانشگاه پیام نور در سال ۶۷ دانشگاه فنی و حرفه‌ای در سال ۹۰ و دانشگاه علمی و کاربردی نیز در سال ۷۱ تأسیس شدند. در سال ۶۴ نیز حوزه‌های پزشکی از غیر پزشکی تفکیک شدند و همچنین سال ۱۳۸۸ می‌توانستیم شورای تحول علوم انسانی را تأسیس کنیم.

معاون آموزشی وزارت علوم همچنین با تاکید بر اینکه دانشگاه آزاد اسلامی بیشترین جمعیت دانشجویی در گروه علوم انسانی را داشته است گفت: بعد از این دانشگاه دانشگاه پیام نور در رتبه‌ی بعدی قرار داشت اگر چه این دانشگاه طی سالهای اخیر به دلیل مأموریت محور بودن و سیاست‌های وزارت علوم با کاهش جمعیت دانشجویی مواجه شده. اما به طور کلی روند جمعیت دانشجویی در ایران از سال ۶۷ تا سال ۹۶ به این شکل است که ما تا سال ۹۳ با سیر افزایشی دانشجو مواجه بودیم و این وضعیت از سال ۹۳ به دلیل کاهش تقاضای ورود به دانشگاه‌ها و همچنین سیاست‌های وزارت علوم برای حرکت دانشگاه‌ها به سمت مأموریت‌های مشخص با روند کاهشی مواجه شده است.

دکتر شریعتی نیاسر همچنین در خصوص تعداد رشته محل‌های مصوب شورای گسترش وزارت علوم در بخش دولتی نیز گفت: در این زمینه از سال ۹۲ تا سال ۹۷ روند صدور مجوزها برای راه اندازی رشته محل‌ها با سیر کاهشی مواجه بوده است. در واقع یکی از سیاست‌هایی که از سال ۹۲ در وزارت علوم دنبال کرد این است که در برخی حوزه‌ها رشد کمی داشته باشیم و موتور توسعه رشته محل‌ها در برخی دانشگاه‌ها مهار شود. به گونه‌ای که روند صدور مجوزها از سال ۹۳ بسیار کاهش یافته.

دکتر شریعتی نیاسر خاطر نشان کرد: در بخش غیر دولتی نیز صدور مجوز رشته محل‌ها به این شکل بود که به جز سال ۹۵ تفاوت چندانی به لحاظ افزایش رشته محل‌ها نداشتیم اما سال ۹۵ توسعه بی رویه‌ای در دانشگاه آزاد به لحاظ رشته محل‌ها اتفاق افتاد که البته این وضعیت نیز در سالهای ۹۶ و ۹۷ کنترل شد و میزان مجوزها برای راه اندازی رشته محل‌های جدید در بخش‌های دولتی و غیر دولتی با روند کاهشی مواجه بود.

معاون آموزشی وزارت علوم در ادامه گزارشی از وضعیت کارگروههای برنامه ریزی و آموزشی در این وزارت خانه ارائه داد و گفت: این کارگروه‌ها در گذشته بیشتر بر برنامه ریزی‌های درسی تمرکز کردند اما از سال ۹۴ و ۹۵ بخش عمده‌ای از این وظیفه به دانشگاه‌ها واگذار شد. و به همین دلیل حوزه گسترش و برنامه ریزی در وزارت علوم تلفیق شد و واحدی با عنوان شورای گسترش و برنامه ریزی درسی را ترسیم کردیم.

وی همچنین یادآور شد: رویکرد وزارت علوم در دوره جدید یکپارچه سازی در عرصه آموزش و پژوهش است بر این اساس باید مرتبطین این دو حوزه به مسائل و مشکلات اجتماعی و نقش تأثیرگذاری در تصمیم سازی و کمک به تصمیم گیری منطقی را مدنظر قرار داده و این افراد ارجاع حداقلی به مصادیق اجرایی داشته باشند.

دکتر شریعتی نیاسر در ادامه به آئین نامه اخیر دکتری که به دانشگاه‌ها ابلاغ شد اشاره کرد و گفت: یکی از بندهای این آئین نامه این است که رشته‌ها دارای پیوست شغلی باشند و اعضای کارگروه‌های تخصصی برنامه ریزی و گسترش آموزش عالی در دانشگاه‌ها باید پیوست شغلی رشته‌ها را به خوبی تعریف کنند تا ما بتوانیم اجازه ایجاد این رشته‌ها را بدهیم.
به گفته وی، در حال حاضر برخی از رشته‌های مقطع دکتری به صورت غیر هدفمند است و بیش از ۱۰۰ هزار دانشجوی دکتری در کشور داریم که به این تعداد نیاز نیست و بر اساس برنامه جدید در وزارت علوم تعداد دانشجویان دکتری باید هدفمند شوند.

دکتر شریعتی نیاسر با بیان اینکه باید به سمت روش‌های نوین حرکت کنیم و از روش‌های سنتی خارج شویم، گفت: روش‌های جدیدی را تعریف کنیم، من برخی از ویژگی‌های نظام حوزوی را می‌پسندم مبنی بر اینکه اساتید توسط دانشجویان انتخاب می‌شوند. دانشجو می‌تواند از یک دانشگاه به دانشگاه دیگر برود.

وی افزود: باید رشته‌های بین رشته‌ای تقویت شود و به بخش غیر دولتی توجه ویژه ای شود. در خصوص بخش غیر دولتی حرف‌های زیادی زده می‌شود مبنی بر اینکه ضعیف هستند اما به نظر من بخش غیر دولتی ما ظرفیت بسیار خوبی دارد که باید در مسیر هدایت شده و از آنها استفاده شود.

معاون آموزشی وزیر علوم خاطرنشان کرد: باید ظرفیت‌های پذیرش با تعداد اعضای هیئت علمی متناسب شود. رشته‌ها و حوزه‌های جدید بین رشته‌ای ایجاد شود. ساماندهی رشته‌ها منطبق با طرح آمایش آموزش عالی انجام گیرد.

وی افزود: ساماندهی مؤسسات از سال گذشته شروع شده و به جمع بندی نهایی رسیده ایم و ساماندهی رشته‌ها در فاز بعدی قرار دارد که آن را آغاز خواهیم کرد.
به گفته دکتر شریعتی نیاسر، ما حدود ۲۸۰۰ برنامه درسی داریم و مدرکی که براساس این دروس قصد داریم به دانشجو بدهیم باید مدرکی باشد که دانشجو بتواند با آن کار کند. برخی از عناوین این برنامه‌ها طوری طراحی شده که دستگاه‌ها دانشجو را نمی‌پذیرند و این رویه باید تغییر کند.

انتهای پیام