آوای بحران آب را از اعماق زمین بشنویم

عضو شورای مرکزی خانه کشاورز ایران گفت: متاسفانه یکی از کشورهای سرافکنده در راستای سوء استفاده از آب هستیم.

نازخند صبحی در گفت‌وگو با ایسنا، منطقه زنجان، اظهار کرد: هرسال روز جهانی آب، با ایام تعطیل مواجه می‌شویم و رسانه‌های صوتی و تصویری کمتر به این مسئله می‌پردازند. حال منابع آب کشور خوب نیست و متاسفانه یکی از کشورهای سرافکنده در راستای سوء استفاده از آب هستیم.

وی ادامه داد: وقتی به آمار و ارقام مراجعه می‌کنیم، متوجه می‌شویم یکی از جوامع جهانی هستیم که بیشترین ظلم را به نعمت الهی خود روا داشته‌ایم و با استفاده بیشینه از منابع آب، به جز خیانت به نسل فعلی و آینده کاری نکرده‌ایم. به سخنی دیگر، نسل ما خودخواه‌ترین نسلی است که طی ۷۰۰۰ سال در این سرزمین زیسته است.

صبحی تصریح کرد: متاسفانه بیشترین فرسایش آبی جهان و بیشترین فرسایش خاک در واحد سطح متعلق به کشور ما است و آوای خروش جلگه‌ها از دوردست‌ترین روستاها به گوش می‌رسد. آب در روستاها به سوی کشاورزی و در شهرها به سوی صنعت، مجتمع‌های عظیم مسکونی، استخرها، فضاهای سبز شهری و کارواش‌ها سرازیر می‌شود در حالی که در چنین شرایطی، با افزایش روزافزون جمعیت و گسترش شهرنشینی مواجه هستیم.

عضو شورای مرکزی خانه کشاورز ایران یادآور شد: مصرف بی‌رویه فقط آب‌های زیرزمینی را شامل نمی‌شود، بلکه نمک، شیرآبه زباله‌ها، پسماند ترکیبات نفتی، مواد آبکی آلوده و… نیز به آبخوان‌ها راه می‌یابد و آب پاکیزه و آشامیدنی را به مواد شیمیایی می‌آلاید. با این تفاصیل، همین آب نیمه‌آلوده نیز در آستانه ته کشیدن است.

وی ادامه داد: امروزه ۷۰ درصد از جمعیت کشور در معرض بی‌آبی شدید قرار دارند و سرانه این جمعیت به زیر ۵۰۰ متر مکعب رسیده است. این در حالی است که در دنیا سرانه زیر ۱۰۰۰ متر مکعب مساوی با وضعیت بحران است. در شرایط فعلی وضع آب رو به وخامت است و بیش از ۹۰ درصد از منابع آبی کشور در منطقه روستایی و حوزه کشاورزی مصرف می‌شود.

صبحی یادآور شد: ۹۶ درصد از اقتصاد روستایی و اشتغالزایی به کشاورزی وابسته است در حالی که نرخ بخش کشاورزی در مقابل صنعت بسیار اندک است و به ازای هر نیم هکتار می‌توان در نهایت برای یک نفر ایجاد اشتغال کرد. در مقابل در بخش صنعت، ۴۰ برابر امکان ایجاد اشتغال و ارزش افزوده وجود دارد و ضرورت دارد که ایران صنعتی شود؛ در واقع وایستگی ۹۶ درصدی اقتصاد روستایی به کشاورزی باید به ۵۰ درصد کاهش یابد. اوضاع در مساله آب به حدی بحرانی شده است که اگر اکنون به امید افزایش بهره‌وری در استحصال آب تجدیدپذیر تجدید نظر نشود، در عمل کشور را به کام مرگ فرستاده‌ایم.

وی تاکید کرد: هیچ چاره‌ای جز کاهش استحصال آب به زیر ۵۰ میلیارد متر مکعب نداریم. برداشت از آبخوان‌ها در قلمروهای کشاورزی امروز بی‌سابقه و هراس‌انگیز است و زنگ این بحران از چند دهه پیش در شهرها و روستاها به صدا درآمده است. از همان زمان که سدسازی یکی از رایج‌ترین سدسازی یکی از رایج‌ترین کار مسئولان شد، باید به این نتیجه می‌رسیدیم که دشت‌ها نشست می‌کند و سدها به تشک بخار آب تبدیل می‌شود.

صبحی یادآور شد: افزایش پرشتاب جمعیت، استمرار کشاورزی به شکل سنتی و نبود آمایش سرزمین نشان می‌دهد که هنوز بحران آب را جدی نگرفته‌ایم. در کشور ۹۷ میلیارد متر مکعب آب استحصال می‌کنیم در حالی که توان استحصال آب‌های تجدیدپذیر ۸۸ میلیارد مترمکعب است؛ به عبارتی از ۱۱۰ درصد از توان آب تجدیدپذیر کشور استفاده می‌کنیم و این امر در دنیا بی‌نظیر است.

عضو شورای مرکزی خانه کشاورز ایران خاطرنشان کرد: بنا بر استاندارد بین‌المللی اگر کشوری بیش از ۴۰ درصد از آب‌های تجدیدپذیر خود را استفاده کند، با خطرات زیست‌محیطی بسیار گسترده‌ای مواجه خواهد شد. چاره‌ای نداریم و باید بحران خشکسالی را جدی بگیریم.منبع: ایسنا