رویکرد جدید دانشگاه آزاد در مباحث پژوهشی

بابک نگاهداری در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به اینکه در یک سال گذشته دانشگاه آزاد تغییر رویکرد اساسی را در فعالیت‌های خود دنبال کرده است، گفت: رویکرد جدید دانشگاه، تبدیل شدن به یک دانشگاه مسئله‌محور و تقویت حوزه‌های پژوهش و فناوری بوده است.

وی ادامه داد: این تغییر رویکرد به نوعی باید در مجموعه آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های دانشگاه نیز نمود پیدا می‌کرد تا یک ریل‌گذاری جدید به سمت دانشگاه اجتماعی، مسئله‌محور و  همچنین به عنوان یک کارگزار اصلی و پیشرو در تحقق بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی انجام شود.

رئیس پژوهشگاه و شبکه آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: این تغییر رویکرد بسیار بنیادی نسبت به گذشته و ۴۰ سال اول دانشگاه آزاد اسلامی، این‌طور می‌طلبد که مجموعه مقررات، دستورالعمل‌ها و آئین‌نامه‌های دانشگاه مورد بازنگری قرار بگیرد و در حوزه‌های جدید فعالیت، این مجموعه آیین‌نامه‌ها، دستورنامه‌ها و شیوه‌نامه‌های جدید هم تهیه و ابلاغ شود.

 تدوین ۲۵ آیین‌نامه جدید

نگاهداری افزود: ما در پژوهشگاه و شبکه آزمایشگاهی- که به عنوان یکی از معاونت‌های دانشگاه فعالیت می‌کند- دو مأموریت کلان در یک سال گذشته متصور شدیم که یکی از آن‌ها سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی به عنوان واحد ستادی در حوزه پژوهش دانشگاه، و دیگری مأموریت نظارت و راهبری بوده است. این ستاد مستقیماً وارد حوزه اجرا نشده، بلکه دو مأموریت سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی و نظارت و راهبری را پیگیری می‌کند.

وی با اشاره به اینکه طی یک سال گذشته سعی کردیم این دو مأموریت را به نحو احسن به انجام برسانیم، تشریح کرد: آنچه در زمینه سیاستگذاری انجام دادیم نوشتن حدود ۲۵ آیین نامه، دستورالعمل و شیوه‌نامه جدید بود که در شورای دانشگاه به تصویب رسید و نیز بخشی از آیین‌نامه‌های موجود بر اساس رویکردهای جدید مورد بازنگری اساسی قرار گرفت.

رئیس پژوهشگاه و شبکه آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی برخی از این آیین‌نامه‌های جدید را، آیین نامه “اداره آزمایشگاه‌های دانشگاه”، “مراکز تحقیقاتی دانشگاه” و … عنوان کرد و افزود: همچنین برنامه پژوهشی دانشگاه را تا سال ۱۴۰۴ با مشارکت همه استان‌ها تهیه کردیم که در این برنامه اهداف کمی تا سال ۱۴۰۴ به تفکیک زمانی سالیانه مشخص و برای حوزه‌های اصلی پژوهش دانشگاه محاسبه و تدوین شده است. در این برنامه که “برنامه راهبردی عملیاتی پژوهش دانشگاه آزاد اسلامی” نام دارد،  برش جغرافیایی و سهم‌بندی پژوهشی منطقه‌ای در دانشگاه آزاد در یک زمان‌بندی شش‌ساله تعیین شده است.

نگاهداری در همین زمینه تشریح کرد: برنامه پژوهشی هر استان بر اساس سه مؤلفه نیروهای تخصصی استان در قالب نیروهای هیئت علمی یا دانشجویان تحصیلات تکمیلی؛ زیرساخت‌های پژوهشی اعم از مراکز تحقیقاتی و مراکز آزمایشگاهی و فرصت‌های منطقه‌ای و محلی در هر استان تعیین شده که ما در این برنامه سهم هر استان را با فرمول محاسباتی، محاسبه و به آن‌ها ابلاغ کردیم.

وی یادآور شد: بنابراین مأموریت اول که سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی پژوهشی دانشگاه بود را به طور دقیق و کمی، طی یک سال گذشته انجام دادیم. در حوزه مأموریت دوم ما (نظارت و راهبری)، با توجه به ۱۰ منطقه‌ای که در دانشگاه آزاد وجود دارد و هر چند استان یک منطقه را تشکیل می‌دهند، نشست‌های راهبردی پژوهش منطقه را شکل دادیم و این نشست‌ها تاکنون در ۶ منطقه به صورت ماهانه به اجرا درآمده است.

رئیس پژوهشگاه و شبکه آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: این نشست‌ها را به صورت ماهانه به اجرا در می آوریم و عملکردها بررسی می‌شود. بنابراین زمانی که ما در نشست‌های منطقه‌ای حضور پیدا می‌کنیم، بررسی‌های قبلی صورت گرفته و تصمیمات را در حوزه صدور مجوزها یا رفع موانع و مشکلاتی که در استان وجود دارد انجام می‌دهیم.

نحوه نظارت و ارزیابی

نگاهداری با تأکید بر آنکه مأموریت نظارت و راهبری از طریق برگزاری نشست‌های منطقه‌ای انجام می‌گیرد، گفت: از طرفی الگوی نظارت و ارزیابی را در دانشگاه فعال کردیم و “ارزیابی مبتنی بر عملکرد” را به تمام بخشنامه‌ها اضافه کردیم؛ به این معنی که حق مسئولیتی که به باشگاه‌های پژوهشگران و نخبگان جوان، مراکز تحقیقاتی و مراکز خدمات آزمایشگاهی داده می‌شود مبتنی بر عملکرد آن‌هاست و “حق مسؤولیت کامل” نداریم، بلکه مراکز تحقیقاتی و … را  رتبه‌بندی و درجه‌بندی می‌کنیم و آن‌هایی که رتبه الف داشته باشند، یک حق مسؤولیت و آن‌هایی که رتبه ب داشته باشند، حق مسؤولیت متفاوتی دریافت خواهند کرد. این در حالی است که مراکزی که رتبه دال داشته باشند ممکن است حق مسؤولیتی دریافت نکنند.

وی اضافه کرد: بنابراین نمره رتبه‌بندی دقیق و ارزیابی کاملاً عملیاتی باشگاه‌ها، مراکز تحقیقاتی و مراکز خدمات آزمایشگاهی را ابلاغ کردیم و ارزیابی‌ها آماده شده است؛ بر اساس همین ارزیابی‌ها تصمیم می‌گیریم هر یک از این مراکز در یک سال آینده شامل چه نوع حمایت/ لغو مجوز/ تنزل درجه یا ارتقای رتبه شود.

برنامه افزایش سهم پژوهش

رئیس پژوهشگاه و شبکه آزمایشگاهی دانشگاه آزاد در پاسخ به اینکه برای افزایش سهم دانشگاه از پژوهش چه اقداماتی انجام خواهد شد، توضیح داد: بر اساس هدف‌گذاری که در برنامه راهبردی عملیاتی انجام دادیم، با توجه به سهم ۲۵ درصدی دانشگاه از اعضای هیأت علمی کل کشور، سهم دانشگاه از پژوهش نیز باید به ۲۵ درصد ارتقا پیدا کند. سهم پژوهشی دانشگاه در سال ۹۸ -که سال پایه یا اولین سال آغاز برنامه راهبردی به شمار می‌آید- ۱۶.۲ درصد است که تا سال ۱۴۰۴ باید به ۲۵ درصد ارتقا پیدا کند.

نگاهداری در پایان در پاسخ به اینکه آیا دانشجویان از طرح “پایش” و تعیین نظام موضوعات برای پایان‌نامه‌های دانشجویی رضایت داشته‌اند یا خیر، گفت: باید مدت زمانی از اجرای طرح بگذرد تا یک ارزیابی علمی انجام دهیم؛ اینکه از دانشجویان درباره طرح پایش سؤال کنیم، ارزیابی علمی به حساب نمی‌آید. بنابراین این ارزیابی را به صورت آماری و محاسباتی ارائه می‌کنیم و پژوهشگران نسبت به ارزیابی سامانه پایش و ارائه بازخوردها اقدام خواهند کرد.

انتهای پیام

منبع:ایسنا